Oświecenie – zagadnienia do pracy klasowej

1.       Nazwa epoki

2.       Ramy czasowe epoki

3.       Umiejętność rozszyfrowania dat:  1740, 1772, 1773, 1791, 1793, 1795, 1789, 1822

4.       Znajomość pojęć: racjonalizm, empiryzm, liberalizm, deizm, ateizm, materializm, sensualizm, utylitaryzm, libertynizm, tolerancja, dydaktyzm, krytycyzm, alegoria i odróżnienie jej od symbolu

5.       Filozofia oświecenia: John Locke, Immanuel Kant, Wolter, Jean-Jacque Rousseau

6.       Ignacy Krasicki – bajkopisarz i satyryk:

·         Znajomość gatunków literackich: satyra, bajka

·         Treść i problematyka „Żony modnej” : sytuacja obyczajowo-społeczna, dydaktyczny charakter satyry, cechy satyry, wady ganione przez autora

·         Treść i problematyka „Pijaństwa”: sytuacja obyczajowo-społeczna, dydaktyczny charakter satyry, cechy satyry, wady ganione przez autora

7.      Treść i problematyka bajek: Jagnię i wilcy, Wilk i owce,  Lew pokorny, Podróżny, Ptaszki w klatce, Przyjaciele, Kruk i lis, Dewotka, Malarze

·         Umiejętność wskazania morału oraz rozszyfrowania alegorycznego sensu każdej z bajek

·         Podział bajek ze względu na tematykę: społeczną, obyczajową, moralną, polityczną

8.       Pieśń Legionów Polskich we Włoszech Józefa Wybickiego: geneza (historyczne okoliczności), wydarzenia historyczne, o których mowa w utworze, pojęcie hymnu i mazurka

PRZEGLĄD EPOK PRZED MATURĄ

SPRAWDZIAN Z DWUDZIESTOLECIA MIĘDZYWOJENNEGO - ZAGADNIENIA

1. Nazwa epoki i ramy czasowe

2. Rewolucja obyczajowa, kultura masowa epoki, rodzące się totalitaryzmy

3. Filozofia - psychoanaliza Freuda, katastrofizm Spenglera

4. Treść "Przedwiośnia" oraz następujące problemy:

• powieść inicjacyjna (dojrzewanie bohatera, w tym interpretacja zakończenia powieści, relacje z ojcem i matką, a także kobietami)
• powieść polityczna (polityczny spór o Polskę) - koncepcje przyszłości Polski (wg Gajowca i Lulka), interpretacja tytułu
• utopia - mit szklanych domów

5. Treść opowiadań "Sklepów cynamonowych": "Sierpień", "Sklepy cynamonowe" oraz    następujących problemów:

• mityzacja dzieciństwa (motyw domu i  dzieciństwa, arkadii)
• konstrukcja narratora
• oniryzm i nadrealizm 
• relacja ojca z synem i matki z synem
• motyw miasta labiryntu

6. Treść "Ferdydurke" Gombrowicza oraz następujących problemów:

• powieść awangardowa
• groteska w "Ferdydurke"
• obraz szkoły i kadry nauczycielskiej
• obraz rodziny mieszczańskiej (Młodziakowie)
• obraz dworu ziemiańskiego (Hurleccy)
• obraz człowieka wg Gombrowicza

Przeczytaj uważnie fragment powieści "Zbrodnia i kara" i wykonaj polecenia. 

1. Jakie jest umiejscowienie fragmentu w całości powieści.
2. O kim i co mówi fragment?
3. Jakie znaczenie w kreacji przedstawionej we fragmencie postaci ma Ewangelia?

"...poszybować chociaż raz! "Topos ikaryjski w wykonaniu "Iry" i nie tylko.

https://wke.lt/w/s/CGVKbI

ZADANIE: Mitologiczne toposy w kulturze europejskiej. Omów zagadnienie, odwołując się do trzech tekstów kultury.

"Bo dziś Andrzeja...", czyli Polaków portret własny w satyrze Krasickiego "Pijaństwo"

Barwna figura znanego serialu komediowego ilustruje problem, z jakim zmierzył się Krasicki.

Jakie podobieństwa widzisz w kreacji Kiepskiego i bohatera satyry "Pijaństwo"?

Bajki Ignacego Krasickiego

"Przyjaciele"

https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/przyjaciele-bajki-nowe.html

"Ptaszki w klatce"

https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/ptaszki-w-klatce.html

"Kruk i lis"

https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/kruk-i-lis-bajki-nowe.html

"Dewotka"

https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/dewotka.html

"Malarze"

https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/malarze-bajki-nowe.html


ĆWICZENIA:
Podział bajek ze względu na tematykę https://learningapps.org/display?v=p529o8xta19

Analiza tekstu ikonicznego ("Sklepy cynamonowe") - PEWNIAK MATURALNY

1. Czy artysta powinien odwzorowywać to, co istnieje, czy kreować inną rzeczywistość? Omów zagadnienie, odwołując się do zamieszczonego rysunku, "Sklepów cynamonowych" oraz innego wybranego utworu literackiego.

2. Jak w tekstach kultury może być przedstawiane dzieciństwo? Rozważ problem, odwołując się do graffiti autorstwa Banksy'ego, "Sklepów cynamonowych" oraz wybranych tekstów literackich.

3. Czemu służy wykorzystywane przez twórców obrazowanie nierealistyczne. Omów zagadnienie, odwołując się do obrazu "Kuszenie świętego Antoniego Salvadora Daliego, Sklepów cynamonowych" oraz innego wybranego utworu literackiego.

ŚRODKI ARTYSTYCZNE - POWTÓRZENIE

Ćwiczenia w zakresie wiedzy o środkach artystycznego wyrazu:

1. https://learningapps.org/display?v=pid09fbok
2. https://learningapps.org/display?v=p987vxoa518

ZAGADNIENIA DO PRACY KLASOWEJ Z BAROKU

Sprawdzian z literatury i kultury baroku obejmuje następujące zagadnienia:

1.      Nazwa i ramy czasowe epoki.

2.      Pojęcia: sceptycyzm, reformacja, kontrreformacja, sarmatyzm, marinizm/konceptyzm, wirtuozyjność, patos, dysharmonia, sonet, panegiryk, komedia

3.      Filozofia Kartezjusza i Pascala - główne założenia

4.      Znajomość treści oraz problematyki Sonetów Mikołaja Sępa Szarzyńskiego zamieszczonych w podręczniku.

5.      Znajomość treści oraz problematyki utworu Krótkość żywota oraz panegiryku Na oczy królewny... Daniela Naborowskiego.

6.      Znajomość treści Świętoszka oraz następujących zagadnień:

·                    różne rodzaje komizmu

·                    charakterystyka Tartuffe'a, Orgona, pani Parnelle oraz Doryny

·                    problemy: hipokryzji, fałszywej pobożności i ludzkiej naiwności

Czarnobiałą ekranizację lektury znajdziecie tu https://www.youtube.com/watch?v=Fec3GlyoEcE

7.       Znajomość następujących środków stylistycznych: aliteracja, onomatopeja, powtórzenie, neologizmy, złożenia, zdrobnienia, zgrubienia, apostrofa, inwersja, elipsa, powtórzenie, paralelizm składniowy, epitet, oksymoron, porównanie, metafora, paradoks, synekdocha, peryfraza, animizacja, personifikacja, alegoria, symbol, ironia

WYJŚCIE Z NIEŚWIADOMOŚCI WEDŁUG PLATONA

Nagranie to pomoże Ci zrozumieć Platonskie metafory jaskini, cieni i więźniow. 

ZAGADNIENIA DO PRACY KLASOWEJ Z POZYTYWIZMU

ZAGADNIENIA DO PRACY KLASOWEJ Z LITERATURY I KULTURY POZYTYWIZMU

1.       Nazwa epoki – wyjaśnienie

2.       Ramy czasowe pozytywizmu polskiego i europejskiego

3.       Światopogląd pozytywistyczny / program pozytywizmu : scjentyzm, ewolucjonizm, organicyzm, utylitaryzm, praca u podstaw, asymilacja Żydów, emancypacja kobiet

4.       Filozofia pozytywistyczna Augusta Comte’a – główne założenia

5.       Główne techniki artystycznego obrazowania w literaturze: realizm i naturalizm

6.       Charakterystyka gatunków: powieść realistyczna, nowela

7.       Problematyka nowel: „Mendel Gdański”, „Gloria victis, „Kamizelka”, „Szkice węglem”

8.       Problematyka „Lalki”: obraz społeczeństwa, realizm krytyczny (realizacja haseł polskiego pozytywizmu), rodzaje i cechy narracji obraz Warszawy i porównanie z Paryżem, charakterystyka bohaterów (Wokulski jako człowiek dwóch epok, Izabela Łęcka, Ignacy Rzecki, Michał Szuman, Julian Ochocki, Helena Stawska), motywy: miłości, miasta, samotności, asymilacji Żydów, emancypacji kobiet

9.       Problematyka „Potopu” (film + omawiane fragmenty): Geneza Potopu – utworu „ku pokrzepieniu serc”, Andrzej Kmicic – charakterystyka bohatera dynamicznego; umiejętność streszczenia jego losów, Obraz społeczeństwa Polskiego (tu: słowa Wrzeszczowicza i królowej Gonzagi), sylwetki Radziwiłłów, Opalińskiego, Radziejewskiego, Kuklinowskiego oraz Zagłoby, braci Skrzetuskich, Wołodyjowskiego, Czarnieckiego, króla Jana Kazimierza

10.   Problematyka „Zbrodni  i kary” – powieść polifoniczna, powieść psychologiczna, portret psychologiczny zbrodniarza, ascety Rodiona i jego droga ku odkupieniu, charakterystyka Soni i jej ewangelicznej postawy, historia Marmieladowa i jego rodziny m.in. w kontekście obrazu Petersburga jako miasta - "przedsionka piekła". 

KLASYFIKACJA LITERATURY (RODZAJE LITERACKIE)

Sprawdź się w poniższych ćwiczeniach:

1.https://learningapps.org/display?v=pj9r72ixj01

2.https://learningapps.org/display?v=p5d27sffa

3.https://learningapps.org/6145985

Portret sarmaty

Ułóż puzzle, aby poznać dwa oblicza sarmatyzmu. Kliknij na link poniżej.

https://www.jigsawplanet.com/?rc=play&pid=32722a528d3c