PRACA KLASOWA Z LITERATURY I KULTURY STAROŻYTNYCH GREKÓW I RZYMIAN

ZAGADNIENIA DO UTRWALENIA

Ramy czasowe starożytności

Kultura Greków i Rzymian fundamentem kultury europejskiej, czyli co zawdzięczamy starożytnym Grekom i Rzymianom?

Filozofia – Sokrates, Platon (tu: metafora jaskini), Arystoteles, stoicyzm, epikureizm a hedonizm

Antyczny ideał piękna

Liryka grecka – Tyrteusz, Safona, Anakreont (utwory omawiane na lekcji – treść i problematyka)

Liryka rzymska – Horacy (utwory omawiane na lekcji – treść i problematyka)

Znajomość treści i problematyki wybranych mitów (patrz à lista lektur)

„Iliada” – znajomość głównych wątków i bohaterów wojny trojańskiej, motyw pojedynku Hektora i Achillesa, motyw relacji ojciec-syn

Teatr grecki – budowa

Dramat antyczny na przykładzie „Króla Edypa” – klasyczna budowa i charakterystyczne elementy, tj.: hybris, fatum, hamartia, ironia tragiczna, konflikt tragiczny, katharisis, tragizm

Charakterystyka Edypa, Jokasty, Kreona

Problemy: nieuchronność losu człowieka, władzy i pychy

Znajomość pojęć: starożytność, antyk, archetyp, stoicyzm, epikureizm, platonizm, arystotelizm, patos, mit, epos, heroizm, altruizm, topos, porównanie homeryckie, epitet stały, poezja tyrtejska, personifikacja, animizacja, dekorum, pieśń

PRACA KLASOWA Z LITERATURY I KULTURY STAROŻYTNYCH GREKÓW I RZYMIAN

Zagadnienia do utrwalenia:

1. Ramy czasowe starożytności
2. Kultura Greków i Rzymian fundamentem kultury europejskiej, czyli co zawdzięczamy starożytnym Grekom i Rzymianom?
3. Filozofia – Sokrates, Platon (tu: metafora jaskini), Arystoteles, stoicyzm, epikureizm a hedonizm
4. Antyczny ideał piękna
5. Liryka grecka – Tyrteusz, Safona (utwory omawiane na lekcji – treść i problematyka)
6. Liryka rzymska – Horacy (utwory omawiane na lekcji – treść i problematyka)
7. Znajomość treści i problematyki wybranych mitów (patrz à lista lektur)
8. „Iliada” – znajomość głównych wątków i bohaterów wojny trojańskiej, motyw pojedynku Hektora i Achillesa, motyw relacji ojciec-syn
9. „Odyseja” – topos homo viator oraz umiejętność odczytania archetypicznych przygód Odyseusza
10. Teatr grecki – budowa
11. Dramat antyczny na przykładzie „Antygony” – klasyczna budowa i charakterystyczne elementy, tj.: hybris, fatum, hamartia, ironia tragiczna, konflikt tragiczny, katharisis
12. Charakterystyka Antygony, Kreona, Hajmona
13. Problemy: konfliktu władzy i praw boskich, niezależności dumy kobiecej, pychy władcy tyrana
14. Znajomość pojęć: starożytność, antyk, archetyp, stoicyzm, epikureizm, platonizm, arystotelizm, patos, mit, epos, heroizm, altruizm, topos, porównanie homeryckie, epitet stały, poezja tyrtejska, personifikacja, animizacja

Czytanie ze zrozumieniem - ćwieczenia maturalne.

Na najbliższej lekcji będziemy ćwiczyć czytanie ze zrozumieniem. Dla ułatwienia zamieszczam tekst, do którego sformułuję pytania testowe.

Młoda Polska - wprowadzenie do epoki.

https://wke.lt/w/s/q7MupO

Doświadczenia pokolenia Kolumbów w poezji Krzysztofa Kamila Baczyńskiego (pseud. Jan Bugaj)

https://wke.lt/w/s/sAfLbt

PREROMANTYZM NIEMIECKI

      

Johann Wolfgang Goethe "Cierpienia młodego Wertera"

https://www.sutori.com/story/preromantyzm-niemiecki-czyli-o-cierpieniach-mlodego-wertera--hfUfSNUmsg7wHwDwznNbXx1L

Mity greckie fundamentem kultury europejskiej?

W jaki sposób mity greckie współtworzą europejską kulturę? Odpowiedz na podstawie obrazu Tycjana „Syzyf” oraz wybranych utworów literackich.

Tycjan 

"Syzyf"

Topos ikaryjski cd.

MALARSTWO

Pieter Bruegel "Upadek Ikara"

POEZJA ŚPIEWANA

Jacek Kaczmarski "Upadek Ikara"

Pług rozgryza grudy bure

Karnie dźwiga brzemię wół
Szumne drzewa rosną w górę
Szumne rzeki płyną w dół
Tłustą ziemią oracz kroczy
Płytki w niej odciska ślad
Całym światem jego oczu
Ociężały wołu zad
Odurzone nieba skalą
Morze marszczy się beztrosko
Z migotliwą tańczy falą
Białe piórko z kroplą wosku
Wodzi kręty szlak wędrowca
Wąwozami w cieniu wzgórz
Wodzi pasterz bierne owce
Pod nożyce i pod nóż
W płynnym świetle oddalenia
Drży niepewny siebie cel
Miasto blasku, port wytchnienia
Szmaragd, błękit, róż i biel
Odurzone nieba skalą
Morze marszczy się beztrosko
Z migotliwą tańczy falą
Białe piórko z kroplą wosku
Mrówczy ruch na wantach statku
W słońce godzi masztu grot
Nie rozmyśla o upadku
Kto na rychły liczy wzlot
Lśnienie płaszczyzn nie zna granic
Dla bezliku dróg i miejsc
Nie zagląda w głąb otchłani
Kogo żagiel niesie w rejs
Odurzone nieba skalą
Morze marszczy się beztrosko
Z migotliwą tańczy falą
Białe piórko z kroplą wosku
Śpiewa pasterz, beczy owca
Klaszczą żagle, stęka wół
Fala dźwiga tors żaglowca
Drzewa - w górę, rzeki - w dół
Nad urwiskiem gnie się gałąź
Znieruchomiał na niej ptak:
Ptasim wzrokiem objął całość
Lecz - nie pojął jej i tak
Porażone nieba skalą
Morze cierpnie gęsią skórką...
Z migotliwą znika falą
Z kroplą wosku martwe piórko

POEZJA

Tadeusz Różewicz

Prawa i obowiązki

 

Dawniej kiedy nie wiem
dawniej myślałem że mam prawo obowiązek
krzyczeć na oracza
patrz patrz słuchaj przecie
Ikar spada
Ikar tonie syn marzenia
porzuć pług
porzuć ziemię
otwórz oczy
tam Ikar
tonie
albo ten pastuch
tyłem odwrócony do dramatu
skrzydeł słońca lotu
upadku
mówiłem ślepcy

Lecz teraz kiedy teraz nie wiem
wiem że oracz winien orać ziemię
pasterz pilnować trzody
przygoda Ikara nie jest ich przygodą
musi się tak skończyć
I nie ma w tym nic
wstrząsającego
że piękny statek płynie dalej
do portu przeznaczenia.

MUZYKA ROCKOWA

1.Chciałem zamknąć świat w swych dłoniach
wiedzieć więcej niż dziś wiem
lęk przed każdym dniem pokonać
nie połykać snów na sen
Żebym poczuć mógł jak się czuje bóg

Ref. Głodny tłum modlił się bym spadł
każdy z nich chciał ściągnąć mnie w dół
Skrzydła me porozrywał wiatr
moje serce pękło na pół

2. Patrzeć poprzez mrok i widzieć
dostać więcej niż dziś mam
cały w sobie krzyk wykrzyczeć
z losem wygrać w to w co gram
Żebym poczuć mógł jak się czuje bóg

Ref. Głodny tłum modlił się bym spadł
każdy z nich chciał ściągnąć mnie w dół
Skrzydła me porozrywał wiatr
moje serce pękło na pół

3. Poszybować chociaż raz
ponad śmierć, ponad czas
wiecznie kochać, wiecznie żyć
wolnym być, sobą być

Dziś wiem...

Ref. Głodny tłum modlił się bym spadł

RZEŹBA

 "Ikar uwikłany" Lubomir Tomaszewski

Wokół biografii polskiej bohaterki wojennej Ireny Sendlerowej, czyli "Dzieci Ireny Sendlerowej" w reżyserii Johna Kenta Harrisona.

Warto zwrócić też uwagę na innego bohatera okresu wojennego, który podobnie do Sendlerowej całe życie poświęcił dzieciom. Mowa oczywiście o Januszu Korczaku.

Między słowem i obrazem, czyli jak analizować i interpretować obraz.